GÖRME-İŞİTME KAYIPLI ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİ

“İşitme-Görme Kaybı”; işitme ve görme bozukluğunun beraber görülmesine ve bozukluğun her hangi bir derecede olmasına denir.  Bu tanıma göre görme ve işitme kaybı farklı derecede olabilir  . İşitme ve görme duyusu öğrenme ve gelişim sürecinde önemli olan iki duyudur.  Çoklu engeli olan çocuklarda duyu kaybına bağlı olarak gelişim süreci anormaldir. Anormalliğine neden olan iki önemli nokta ise;

1.        Maturasyon ( kaybın başlama yaşı ve zamanı)

2.        Deneyim

Deneyim çocuğun çevreyle olan etkileşimidir . Normal gelişim gösteren çocuklarda bilişsel becerilerin gelişmesi, onların çevresi ve çevresinde bulunan insanlarla  (öncelikle ailesi ve bakıcısı) olan etkileşimiyle gelişir. Böylece çocuklar iletişim becerilerini öğrenirler. Görme ve işitme kayıplı çocukta ise duyu azlığından dolayı çevreyle olan etkileşimleri azalır, işiten ve gören yaşıtlarına göre öğrenmeleri zorlaşır. Duyu yoksunluğuna bağlı olarak algısal ve bilişsel problemler görülür

İşitme ve görme kayıplı çocuk, hem işitme kayıplı hem de görme kayıplı çocuğun gelişim özellikleri açısından benzerlik gösterdiği gibi, bir takım farklılıklar da gösterir. Örneğin işitme-görme kaybı olan çocuklarda motor becerilerin gelişimi görme ve işitme duyusunun yoksunluğuna bağlı olarak sadece dokunma duyusu sayesinde gelişir.  Buna bağlı olarak bu çocukların motor becerilerin gelişiminde gecikmeler olabilir .

Bu çocukların dünyaları kendileri içindedir. Çünkü bu çocuklar çevreden gelecek uyarının hiç birini alamaz ya da çok azını alırlar. Bir şeylerle veya başkaları ile temasları yoktur, bütün duyuları sadece “Kendi” içinde yaşarlar. Bu çocukların sadece koklama, tatma, dokunma duyuları ile çevreyle temas ederler . Bu iki duyunun yokluğuna bağlı   (kaybın tipine ve başlama yaşına göre), bu çocukların hareketlerinde, bilgiyi almada ve iletişimi sürdürmede birçok problemlere neden olur. Örneğin, bu çocuklar diğer insanlarla iletişimi başlatmada, keşfedici oyunlar oynamada, kendi duygularını, düşüncüleri ve deneyimlerini paylaşmada zayıf ve pasiftirler .

Görme-işitme kaybı olan çocuğun çevresel uyaranları almadaki zorlukları, gelişimsel ve dil gelişimindeki gecikmeleri, bu çocukların istenmeyen davranış özellikleri göstermesine neden olur. Bütün bu davranışların görülmesi çevreyle etkili bir etkileşim kuramamasının bir sonucudur. Bu çocuklardaki olumsuz davranışlarının yoğunluğu ve sıklığını çocuktan çocuğa farklılık gösterir.